• خرید سنگ قبر از اهمیت بسزایی برخوردار است، زیرا برای سالهای طولانی در هنگام بازدید از مزار، مشاهده این سنگ یادآور خاطرات متوفی خواهد شد.
• طراحی و انتخاب سنگ مزار نه تنها باید بیانگر روحیات متوفی باشد، بلکه باید بازتاب خاطرات نیز باشد. از اینرو در خرید سنگ مزار باید با دقت و بدون تعجیل در تصمیم گیری انتخاب شود
.
۱- مراجعه به سنگ تراش
• خیلی مواقع وقتی سنگهای عمومی را در گورستانی مثل بهشت زهرا کار میگذارند، این خودِ سنگتراشها هستند که سراغ بازماندگان میآیند. کافی است بعد از نصب سنگ عمومی یک بار برای قرائت فاتحه سر قبر اموات حاضر شوید. انبوه کارتهای ویزیت سنگتراشها مشتهایتان را انباشته میکند. این یک روش است. میتوانید به آنها سفارش دهید. معمولا قیمت این سنگتراشها بیشتر است. به هر حال ویزیتور سیار دارند. میتوانید از روش دیگری استفاده کنید و خودتان به سنگتراشها مراجعه کنید. حواستان باشد که با اطلاعات کامل پیش سنگتراشها بروید. یک عکس باکیفیت و خوش رخ از فرد متوفی همراه با تاریخ تولد، تاریخ وفات و از همه مهمتر شعری که میخواهید روی سنگ نقش ببندد.
.
۲- نوع نوشتار روی سنگ
• از اول شروع میکنیم، از بالای سنگ. نخستین پرسش سنگتراش این خواهد بود: بنویسم آرامگاه پدر، مادر یا همسری دلسوز و وفادار یا نه؟ صاف بنویسم یا منحنی؟ اختیاری است. معمولا مینویسند، ولی اگر میخواهید متفاوت باشد، میتوانید صرفنظر کنید. بعضیها معتقدند این جملات خیلی کلیشهای است. به همین دلیل از آن صرفنظر میکنند.
.
۳- درج تصویر متوفی روی سنگ
• زیر این جمله، در بالای سنگ، محل درج عکس است. معمولا برای متوفی مذکر از عکس استفاده میکنند. تا چند سال قبل بندرت برای متوفی مونث از عکس استفاده میشد. این هم موضوعی است که به باورهای خانوادهها بستگی دارد. به هر حال عکس مورد نظر را به سنگتراش میدهید. باید عکستان آنقدر کیفیت داشته باشد که دستگاه لیزر بتواند آن را خوب روی سنگ پیاده کند.
.
۴- درج نام و نام پدر متوفی
• مرحله بعد نام متوفی و نام پدرش است. معمولا نام را درشتتر از نام پدر مینویسند. باز هم یک چالش دیگر: از چه خطی میخواهید استفاده شود؛ نستعلیق یا شکسته؟ برخی هم خط کاملا رسمی را انتخاب میکنند، بیهیچ کش و قوس و زرق و برقی. معمولا تعداد این افراد کم است. چون اگر قرار بر این باشد از خط تایپی استفاده شود، همان سنگهای عمومی کفایت میکند.
.
۵- درج تاریخ تولد و وفات متوفی
• حالا نوبت میرسد به قسمت تاریخ تولد و وفات. معادلهای بسیار زیادی هست که حق انتخاب بازماندگان را زیاد میکند. مثلا به جای تاریخ تولد و وفات میتوانید از جایگزینهای طلوع و غروب یا فرود و پرواز یا بهار و خزان، حتی ورود به صحنه زندگی و خروج از صحنه زندگی استفاده کنید.
.
۶- انتخاب شعر روی سنگ مزار
• سنگتراش شعرهای زیادی پیش روی شما قرار میدهد. به این شعرها، شعرهای دیفالت میگوییم؛ شعرهایی که پیش فرض است و معمولا خیلیها از آن استفاده میکنند، شعرهای زیاد شنیده شدهای که ملکه ذهنها شده و معمولا از بیوفایی زندگی، تب و تاب بازماندگان از هجرت متوفی و جانگدازی این غم حکایت دارد. بعضیها اما شعرهای نو را ترجیح میدهند. بعضیها به یک جمله قصار بسنده میکنند. بعضی همان شعر روی اعلامیه را برمیگزینند. بعضی هم معمولا شعری را که فرد متوفی همیشه دوست میداشت و زمزمه میکرد، انتخاب میکنند.
.
۵- رنگ کردن
• سنگتراش از شما میپرسد آیا میخواهید داخل همه نوشتهها را رنگ کنید یا نه. این سوال برای این است که نوشتههای روی سنگ بیشتر نمود داشته باشد. برخی هم ترجیح میدهند همان خراش سنگ، نوشتهها را جلوه گر کند.
.
۶- انتخاب سنگ
• حالا مرحله انتخاب سنگ است. البته معمولا سنگتراشها از همین مرحله شروع میکنند. چون این جنس سنگ است که قیمت آن را تعیین میکند. سنگهای متنوعی در بازار سنگتراشهای ایران وجود دارد؛ سنگهای گرانیت، خارا، سیمین و از همه گرانتر سنگهای برزیلی. قیمتها متغیر است.
.
ویژگیهای سنگ قبر
سنگ قبر مشکی یا سفید
• سنگ قبر امروزه با تنوع و در رنگهای مختلف در بازار موجود می باشد.اما دو مدل سنگ بسیار خواهان دارد:سنگهای گرانیت و مرمریت که مشگی و سفید میباشند که از نظر حکاکی و چهره زیباتر روی آن دیده میشود.
.
طبیعی یا مصنوعی
• امروزه در بازار سنگ تنوع سنگ بسیار زیاد است.در کنار سنگهای طبیعی سنگهای مصنوعی هم به بازار آمده است.اما در انتخاب نوع سنگ بستگی به سلیقه ما دارد که چه نوع سنگی را انتخاب کنیم.سنگهای مصنوعی بدلیل انجام فرآوری در کارخانه از نظر شکل ظاهری شکیل تر و بهتر می باشد.اما سنگ طبیعی بدلیل طبیعی بودن آن کیفیت خاص خود را دارد.
.
دارای بالاسری یا بدون بالاسری
• معمولا بعضی از خانواده ها همراه با سنگ قبر اقدام به نصب بالاسری مینمایند،که بروی آن آیات قرآن یا تصویر متوفی را حک مینمایند که جلوه خاصی به مزار میدهد.
.
رنگ طلایی، سفید یا … نوشته
• بعد از حکاکی سنگ برای اینکه نوشته ها جلوه بهتری داشته باشد بر روی آن رنگ میزنند،که معمولا در سنگهای مشگی و سفید از رنگ طلایی استفاده میشود. اما در بعضی از سنگها از زنگ سفید و حتی نقره ای استفاده می گردد که جلوه زیبایی دارد.
.
ضخامت مفید سنگ
• همه سنگهایی که استفاده میگردد با ضخامت ۳ سانت میباشد.اما عده ای دوست دارند که از ضخامت بیشتری استفاده نمایند.مثلا ۴ یا ۸ و یا بیشتر که هیچ فرقی ندارد و فقط ضخامت آن است که البته ضخامت سنگ هیچ تاثیری در روند استحکام سنگ ندارد و سنگهای ۳ سانتی هم دارای استحکام زیاد است.
.
با گلدان یا بی گلدان
• کاشت درخت در بالای سر کار پسندیده و خوبی است که حتی ائمه هم بسیار این کار را تاکید داشته اند.اما بهتر است که این کار که در بالای سر قبر انجام میگردد در گلدان انجام گردد که جلوه خاصی دارد.
.
دارای جا شمعی یا بدون جا شمعی
• در برخی موارد همراه بالاسری جاشمعی هم قرار میدهند که بصورت جفت و در دو طرف بالاسری قرار میدهند که البته بستگی به سلیقه افراد دارد.این نکته را هم اشاره کنم که در حال حاضر نصب جای شمع در سازمان بهشت زهرا ممنوع میباشد و اجازه نصب نمیدهند.
.
دارای قرنیز یا بدون آن
همیشه همراه با سنگ مزار یک دست قرنیز جهت قاب دور سنگ استفاده میگردد .اما در بعضی موارد که قصد دارند به سنگ مزار ارتفاع داده شود از قرنیزهای متعدد استفاده میشود که از جنس خود سنگ میباشد.
.
سایزهای استاندارد سنگ
• استاندارد سنگ بصورت عام ۱۸۰*۶۰ می باشد.اما در بعضی قبور از اندازه ۹۰*۶۰ استفاده میشود و برای بالاسری از همین اندازه (۹۰*۶۰)استفاده میگردد.
.
سنگهای عرف بازار
• سنگهایی که در بازار سنگ مزار موجود است تنوع زیادی دارد.اما معمولا از سنگهای گرانیت مشگی و مرمر که رنگهای متنوع اعم از سفید و سبز است استفاده میگردد.
.
تعمیر و یا رنگ آمیزی یا از نو ساب زدن سنگ
بعد از گذشت چند سال از نصب سنگ قبر بر اثر نزولات آسمانی و گرما و چیزهای دیگر سنگ قبر نیاز به تعمیراتی از قبیل:
• رنگ آمیزی و تعمیر قرنیز های دور و حتی زیر ساخت مجدد خود سنگ دارد که کار زیاد دشواری نیست. اما در بعضی موارد کسانی مایلند که همان سنگ قبر قدیمی را مجددا استفاده کرده و نوشته های آن را عوض کنند که برای اینکار بایستی سنگ ساب خورده شود و از ضخامت سنگ چند میل کم گردد. اما سنگهای قدیمی بدلیل گذر زمان کیفیت خود را از دست داده است که بنظر میرسد این کار زیاد صلاح نباشد.
.
۷- نکته پایانی
• از وقتی قبرهای چند طبقه باب شده است، این چالش وجود دارد که اگر خدای نکرده بعد از ۱۲۰ سال فرد دیگری فوت کرد و بازماندگان خواستند آن را در طبقات دیگر آن قبر به خاک بسپارند، تکلیف سنگ قبلی چه میشود؟ برای این هم چارهاندیشی شده است. معمولا سنگتراشها همه نوشتهها و عکس متوفی اول را تا یکسوم یا نیمه سنگ جای میدهند. پایین سنگ خالی میماند برای متوفی بعد که معلوم نیست چه کسی باشد. دیگر بهتر است بروید. چند روز بعد سنگتراش خودش سنگ مورد نظر شما را نصب خواهد کرد.
• درست است که همه این مراحل به نظر ساده میآید، درست است که شما حق انتخابهای زیادی دارید و درست است که شاید کل کار دو ساعت بیشتر زمان نبرد، اما در تک تک این مراحل یک لحظه بغض از گلوی شما دست برنمیدارد.
.
منابع:
.http://jamejamonline.ir
.http://www.besooyedoost.com
.https://iranmazar.com
.http://namnak.com